‘Nee, dat doen spinnen niet’, zeg ik tegen mijn dochter.
En eigenlijk ook vooral tegen mezelf.
Ze is bang voor een spin die op onze wc woont. Hij bungelt nét boven haar hoofd terwijl ze haar panter legging omhoog hijst.
‘Ze bijten écht niet’, voeg ik toe.
In ieder geval niet in dit deel van de wereld.
Een sigarettenfobie zou eigenlijk veel nuttiger zijn dan een spinnenfobie, bedenk ik me nu.
Maar daar heb ik helaas nog nooit iemand over gehoord.
Zo is het ook met kokosolie. Veel mensen laten het staan omdat ze bang zijn voor verzadigd vet. Terwijl je er geen fobie voor hoeft te hebben.
Is kokosolie gezond?
Ja, kokosolie kun je met een gerust hart gebruiken. Het geeft energie en heeft een positieve uitwerking op je hersenen.
Je lichaam maakt energie uit glucose (suikers) en vetten. Vetten geven twee keer zo veel energie als glucose. Kokosolie is een bijzondere vorm van vet: het bevat namelijk korte- en middellangeketenvetzuren. Je lichaam kan deze makkelijk opnemen en direct omzetten in energie.
Ook voor je hersenen. Zo geeft kokosolie meer focus en maak jij voortaan de slimste opmerkingen in de start-van-de-dag vergaderingen.
Omdat kokosolie een verzadigd vet is, kun je het prima hoog verhitten zonder dat het schadelijk is voor je gezondheid.
Maar verzadigd vet is toch slecht voor je hart- en bloedvaten?
We zijn op het verkeerde been zijn gezet als het gaat om verzadigde vetten. De laatste jaren laten veel onderzoeken zien dat verzadigd vet het risico op hart- en vaatziekten niet verhoogt (1) (2) (3). Vooral suikers en transvetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten (3) (4).
Transvetten kun je tegenkomen in industrieel bewerkte producten als melkpoeder, snacks, halvarines en margarines. Soms verstopt onder een andere naam, zoals: (gedeeltelijk) geharde plantaardige vetten.
Dus die blik van ‘daar gaat je gezondheid’, kun je voortaan van je af laten glijden als je je pot kokosolie afrekent bij de kassa.
Maar van vetten word je toch dik?
Vetten leveren inderdaad meer calorieën dan koolhydraten, maar ze verzadigen je en houden de vetverbranding niet tegen. Een eetlepel kokosolie komt dus niet direct op je buik terecht. Vetten zorgen er namelijk niet voor dat je insuline omhoog schiet.
Insuline is een hormoon en komt in je bloedbaan als je bloedsuikerspiegel omhoog gaat. Dat gebeurt als je koolhydraten eet: aardappelen, rijst, pasta, brood, snoep, koek, frisdranken en ja, zelfs groenten en fruit. Je eet dus eigenlijk bij élke maaltijd koolhydraten.
Insuline in je bloed is een signaal voor het lichaam dat er voldoende energie is (suikers) en dat het geen vetten hoeft te verbranden. Omgekeerd zorgen lage insulinewaardes ervoor dat je lichaam wél vet gaat verbranden.
Hoe zit het dan met koolhydraten? Je lichaam gebruikt koolhydraten om energie van te maken. Het overschot aan calorieën uit koolhydraten slaat je lichaam op als vet, én de insuline die vrijkomt na het eten van koolhydraten blokkeert ook nog eens het verbranden van vet. Ook verzadigen koolhydraten minder lang dan vetten. Je krijgt dus sneller weer honger na een boterham dan na een eitje.
Dus voortaan alleen nog maar kokosolie gebruiken?
Liever niet alleen maar: varieer vooral. Olijfolie, avocado olie en lijnzaadolie bevatten bijvoorbeeld omega-9 en omega-3 vetzuren die ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Je kunt ze vergelijken met blusdekens: ze doven de ontsteking. Lijnzaadolie en avocado olie wel graag koud gebruiken. Olijfolie kun je ook koud gebruiken, of op lage temperatuur verhitten.
Kokosolie bevat geen vetoplosbare vitamines zoals vitamine A, D en E. Roomboter wel. Roomboter bevat bovendien boterzuur: een ontstekingsremmer met een positieve invloed op je immuunsysteem.
Halvarines, margarines en vloeibare bakboter zie je dus niet terug komen in dit verhaal. Die producten bevatten namelijk meer omega-6 vetzuren. Dat zijn de fire-starters: ze bevorderen ontstekingen.
Welke kokosolie kan ik gebruiken?
Het liefst de onbewerkte variant. En inderdaad, die ruikt naar kokos. Om vis of vlees in te bakken is het dus niet zo lekker, maar wel om een theelepel door je smoothie te doen of om baksels mee te maken.
Met baksels bedoel ik een bananenbrood bijvoorbeeld, of muffins. Voeg een eetlepel gesmolten kokosolie toe aan je beslag om je baksel nóg smeuïger te maken.
Ga je vis of vlees bakken? Dan is de ontgeurde variant lekkerder. Die is wel bewerkt om de kokosgeur eruit te halen.
Wil je goed gehydrateerd en mooi haar? Gebruik dan ontgeurde kokosolie.
Om in je haar te doen? Ja, inderdaad.
Kayleigh, die met dat prachtige haar van Heb je HÁÁR weer schreef er een geniale blog over. Zie de link.
Even alles op een rijtje
– Van kokosolie maakt je lichaam direct energie
– Je kunt het prima hoog verhitten zonder dat het schadelijk wordt
– Verzadigde vetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten niet
– Transvetten en suikers doen dat wel
– Koolhydraten stimuleren vetopslag
– Vet doet dat niet: het verzadigd langer en heeft geen effect op insuline
– Wissel kokosolie af met roomboter, olijfolie of bijvoorbeeld lijnzaadolie en avocado olie
– Gebruik lijnzaadolie en avocado olie koud
– Olijfolie kun je ook op lage temperatuur verhitten
– Kokosolie met een kokosgeur is minder bewerkt en kun je goed gebruiken in bananenbrood of smoothies
– Ga je vis of vlees bakken of wil je je haar een boost geven? Gebruik dan de ontgeurde variant
En nu?
Ga naar de supermarkt voor een potje kokosolie met en zonder kokosgeur. Vul het aan met roomboter en olijfolie. Zo heb je een mooie basis in je keuken staan.
(1) Chowdhury, R. et all. (2014). Association of dietary, circulating, and supplement fatty acids with coronary risk: a systematic review and meta-analysis.
(2) Muskiet, F.A.J. et all (2012). Het faillissement van de verzadigd vethypothese van cardiovasculaire ziektes. Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2012; 37: 192-211.
(3) Mahshid Dehghan, PhD et all. (2017). Associations of fats and carbohydrate intake with cardiovascular disease and mortality in 18 countries from five continents (PURE): a prospective cohort study. The Lancet.
(4) De Souza, R.J. et all. (2015). Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis of observational studies.